محمد کیهانی، رئیس حزب ندای ایرانیان شعبه اصفهان:
مهم‌ترین نقد به دولت در حوزه به کارگیری نیروهای انسانی پیر و خسته است / فرآیند انتخاب لیست جبهه اصلاحات باید بر اساس شایسته‌سالاری باشد / اپوزیسیون نیستیم و نمی‌خواهیم باشیم
با نزدیک شدن به انتخابات لزوم توجه و اهمیت به احزاب به معنای واقعی کلمه با توجه به نقش و تأثیر آنان در کاهش خطاهای انتخاباتی و هموارتر کردن توسعه سیاسی کشور پررنگ می‌شود، آن هم در فضایی که به نظر می‌رسد نیازمند آگاهی بخشی صحیح و ارتقای هوش سیاسی توده مردم در مواقع تصمیم‌گیری و به ویژه در انتخابات آتی به منظور جلوگیری از جایگزین شدن احساسات بر منطق راهبردی است.
آسیب‌شناسی و ارزیابی روند حرکت احزاب در استان اصفهان نشان می‌دهد عمده‌ترین بحث در قالب این سؤال مطرح می‌شود که چرا ظهور و بروز همه احزاب اصفهان فارغ از هر گرایشی عموماً در هنگام انتخابات است و در سایر ایام بروز و ظهوری از آن‌ها دیده نمی‌شود و عموماً این حرکت‌ها در چارچوب فعالیت حزبی خود در ایام انتخابات هم با چالش روبرو است، چه از زمان ورود به انتخاب افراد یا شوراهای مرکزی و یا چالش کمتر دیده شدن دغدغه مردم و یا محور اصلی نبودن آنان در صحبت‌های احزاب.
از طرف دیگر مردم هم در برابر احزاب و تشکل‌ها مشارکت کمی دارند و نسبت به پیگیری اخبار احزاب دغدغه درخوری نشان نداده و گویی درخواست و طلب پاسخگویی از آن‌ها را در سر ندارند هرچند گاهی به نظر می‌رسد این پاسخگویی به مردم از سمت احزاب آن طور که شایسته است صورت نگرفته است.
بر اساس این تحلیل رسانه به دنبال رسالت خود مبنی بر افزایش آگاهی و بینش در جامعه را در یک گفت‌وگوی صریح، چالشی و بی‌واسطه با احزاب می‌داند که شامل فعالیت‌ها و برنامه‌های آنان شود تا خروجی آن شناسایی بهتر مردم نسبت به احزاب و در نتیجه تقویت تفکر حزبی در اصفهان، معرفی چهرههای شاخص احزاب در شهر، وزن پیدا کردن بیشتر احزاب فعال و شناسنامه‌دار در استان و ترمیم و تأکید بر لزوم اعتماد بین مردم و احزابی که فارغ از هر گرایش در چارچوب نظام تعریف شده‌اند، باشد.
«چهارشنبه‌های با احزاب» نشست‌هایی صریح و شفاف با احزاب و تشکل‌های سیاسی فعال استان اصفهان است که خبرگزاری فارس در دومین نشست میزبان محمد کیهانی، رئیس حزب ندای ایرانیان شعبه اصفهان بود. حزب ندای ایرانیان خود را نسل دوم اصلاح‌طلبان با رویکرد تدریجی، مستمر و گام به گام می‌داند.
همچنین اهتمام به سیاست‌ورزی اصلاح‌طلبانه را بهره‌گیری از فرصت‌ها و ظرفیت‌های قانونی برای اصلاحات مستمر، پیشبرد آرمان‌ها و اندیشه‌ها دانسته و در راهبرد سیاست‌ورزی خود بر لزوم مشارکت داوطلبانه در فرآیندهای سیاسی و تأثیرگذاری بر قدرت و اداره حکومت و اجتماع و دوری جستن از نگرش‌های مبتنی بر تحریم و کناره‌جویی، گفت‌وگو و افزایش تعاملات فردی و گروهی تأکید می‌کند.
فارس: ایده اولیه و جرقه اصلی راه‌اندازی حزب ندای ایرانیان چطور شکل گرفت؟
کیهانی: حزب ندا بعد از انتخابات ۹۲ تشکیل شد، اما فلسفه تشکیل حزب به قبل از این سال بر می‌گردد، بعد از اتفاقات ۸۸ بر اساس شرایطی که در کشور حاکم شده بود، مدتی فضای سیاسی درگیر اتفاقات ۸۸ و بعد از آن بود اما پس از کاهش التهابات، افرادی که پیش از این در قالب احزاب جبهه مشارکت یا سازمان مجاهدین انقلاب؛ که هر دو هم به حکم دادگاه لغو مجوز شده بودند؛ فعالیت می‌کردند مشاهده کردند که حاکمیت ظرفیت فعالیت مجدد اما نه در قالب آن اسامی را دارد.
ما نسلی بودیم که اول انقلاب نبودیم و تجربه کار سیاسی به صورت تشکیلاتی را عموماً از سال ۷۴ داشتیم، ابتدا با برخی از بزرگان صحبتی شد تا فعالیت‌ها شروع دوباره داشته باشد، بعضاً بعد از اتفاقات سال ۸۸ تمایلی برای فعالیت نداشتند، در این فضا اوج فعالیت ما برای شکل‌گیری هسته اولیه اواخر سال ۹۱ بود و ما جمعی در کشور بودیم که پیش‌تر در احزاب مشارکت و مجاهدین انقلاب فعالیت داشتیم.
بنابراین به عنوان نسل دوم آن احزاب، به دنبال راه‌اندازی تشکیلاتی رفتیم و علت اصلی هم این بود که فکر می‌کردیم می‌توانیم یک تشکیلات را ایجاد و اداره کنیم، نمی‌گوییم که بلوغ فکری لازم را به طور کامل داشتیم اما خودمان را در بوته آزمایش قرار دادیم؛ از افراد زیادی هم دعوت شد، در زمانی که بزرگان زیاد به فضا امیدوار نبودند.
بعد از سخنرانی مقام معظم رهبری در فروردین ماه آن سال در مشهد حس کردیم فضای خاصی ایجاد شده، جمع ما با ارتباطی که در استان‌ها داشتیم لیستی به اسم «لیست ۹۲» را تعریف کردیم و وقتی دیدیم فضا به سمت انجام کار سیاسی مجدد به صورت تشکیلاتی و حزبی مثبت است از طرف ۹۲ نفر از جوانان و میانسال‌های آن دوره که گرایش‌های مختلف سیاسی داشتند بیانیه‌ای صادر شد که در آن از همان صحبت‌های رهبر انقلاب استفاده کردیم و هسته اصلی حزب ندای ایرانیان هم از میان همان ۹۲ نفر تشکیل شد.
بعد از انتخابات سال ۹۲ هنوز تصمیم جدی برای تشکیل حزب نداشتیم و به همین منظور پیشنهاد پارلمان جوانان اصلاح‌طلب داده و علنی شد و در سال ۹۲ برگزاری همایشی در شهرکرد با حضور برخی از اقشار تکانی به فضای موجود آن موقع داد و منجر به تجمعی شد که بعد از ۴ سال دیدارها تازه شد و روحیه مضاعفی به همه حاضران داد و بعد هم وارد فضای انتخابات شدیم.
روحانی و هاشمی را اصلاح‌طلب نمی‌دیدیم اما به نظر می‌رسید صحبت‌های این دو نفر به ما نزدیک‌تر است و ما هم به عنوان فعالان سیاسی عزم کرده و فعالیت تشکیلاتی را شروع کرده بودیم، همان جمع که قرابت بیشتری با هم داشتیم، در شورای مشورتی پارلمان جوانان اصلاح‌طلب این بحث مطرح شد که اقدام به ایجاد تشکل کنیم، در همان جا ارتباط با صادق خرازی دبیرکل امروز ندای ایرانیان به طور رسمی شکل گرفت و پیشنهاد تشکیل حزب ندای ایرانیان به عنوان نسل دوم ایرانیان داده شد.
فارس: چند مورد از مجمع عمومی حزب ندا تاکنون تشکیل شده است؟
کیهانی: کنگره‌ها در حزب ندای هر ساله و هر دو سال کنگره انتخاباتی شورای مرکزی برگزار می‌شود، سال گذشته به نوعی پرجمعیت‌ترین کنگره حزبی ویژه احزاب توسط حزب ندا در برج میلاد برگزار شد، کنگره تشکیلاتی امسال دو ماه دیگر برگزار می‌شود و سومین دوره کنگره رسمی است، امسال دو کنگره خواهیم داشت کنگره تشکیلاتی که به طور محدود و صرف اعضای دارای حق رأی دار است و کنگره انتخاباتی اگر فضای سیاسی اجازه بدهد در بهمن امسال برگزار خواهد شد.
فارس: شعبه اصفهان حزب ندای ایرانیان چطور و با چه افرادی شکل گرفت؟
کیهانی: هسته اولیه شعبه اصفهان حزب ندا بر اساس شناختی که شخصاً از افراد داشتیم شکل گرفت؛ جلسات شورای شعبه اصفهان هر دو هفته یکبار تشکیل می‌شود، اعضا اکثراً جوان هستند، جلسات کمیته‌ها هم هر دو هفته یکبار به طور منظم شکل می‌گیرد، در استان شورا هم ریزش و هم رویش دارد، از هسته اولیه شورای شعبه افراد غیرفعال از حزب جدا نشده‌اند اما جای خود را به دیگری می‌دهد.
فارس: پس انتخاب شورای مرکزی از ابتدا با نظر شما صورت گرفته و رأی‌گیری انجام نمی‌شود؟
کیهانی: در ابتدا بله، شورای مرکزی حزب ندای ایرانیان انتخابی است اما در شعبه استان اصفهان هنوز نه، پیشنهاد داده شده که برای انتخاب اعضای شورای شعبه باید به سمت انتخابی شدن پیش برویم، این روند سخت است اما باید به این سمت حرکت کرد، همیشه پز دموکراتیک دادن ساده اما پیاده کردن و انجام کار در حزب بسیار سخت است.
باید در انتخاب افراد دقت بالایی شود و حزب باید قوام پیدا کند، آدم‌ها یکدیگر را به خوبی بشناسند و امتحان خود را پس بدهند، اما قائل هستیم که روند شکل‌گیری شورای مرکزی در استان‌ها هم باید انتخابی شود، شورای مرکزی فعلی شامل ۱۲ نفر است.
فارس: شعبه استان اصفهان در همه شهرستان‌های اصفهان نیرو دارد؟
کیهانی: در همه شهرستان‌ها نه، اما تعدادی از شهرستان‌ها به ما درخواست دادند، اما فعلاً اجازه انجام این کار را نمی‌دهم، تا شناخت کافی نسبت به فردی که مهر یک تشکیلات را از حزب دریافت می‌کند، کامل نباشد، هر اتفاقی که رخ بدهد به پای کل حزب ندای ایرانیان نوشته می‌شود، بنابراین با وسواس زیادی شعبه‌های شهرستان انتخاب می‌شوند و در حال حاضر در شهرستان‌های نجف‌آباد، نطنز، لنجان، خمینی‌شهر، برخوار و میمه شاهین شهر، سمیرم و شهرستان اصفهان هستند.
فارس: برنامه‌های عمومی که سالانه تعریف شود هم دارید؟
کیهانی: برنامه‌های عمومی حزب به صورت فصلی تعیین می‌شود، به عنوان مثال سال گذشته به مباحث مربوط به شورا ورود پیدا کردیم و مناظره‌ای کار کردیم، در مناظرات و جلسات عمومی به دلیل اینکه وارد بحث مدیریت شهری هم شده بودیم، هم از مدافعان دیدگاه کلی خود و هم طرف مقابل که در دوران مدیریت شهری قبلی بودند، برای حضور دعوت می‌شد. جلسات عمومی با رویکرد انتخابات مجلس هم طی ماه‌های آینده در نظر گرفته شده است.
چون مباحث بیشتر مباحث تشکیلاتی داخلی است لزوماً انعکاس بیرونی ندارد، به علاوه اینکه یک فرایندی دگردیسی در احزاب شکل گرفته که بر پایه تعاملات با فضای مجازی است. خیلی از جلسات شبانگاهی و در گروه‌های فضای مجازی تشکیل می‌شود و چون هر گروهی در فضای مجازی هست خیلی کارها حتی در فضای مجازی بسته می‌شود. البته تا حزب شدن با آن مفهومی که در اذهان است راه زیادی مانده است.
فارس: از جمله آخر خودتان استفاده می‌کنیم، چقدر نگاه مجموعه ندا به نیازهای مردم و پاسخگویی به آن‌ها است؟
کیهانی: ندا به عنوان نسل دوم اصلاح‌طلبان، کمتر در مباحث سیاسی بیانیه صادر کرده و تلاش حزب بیشتر ورود به مباحث اجتماعی بوده است، زمانی بحث «ازدواج سفید» را مطرح کردیم و به مخالفان آن گفتیم که خروجی این ورود به بحث چیزی خواهد بود که مد نظر نظام است، این مسأله معضلی است که گریبان‌گیر شده و جای بحث دارد، مثلاً ما از نظر حقوقی در ازدواج سفید مطرح کردیم از نظر حقوقی فرزندی که در این ازدواج حادث شود چه حقوقی خواهد داشت.
درگیری در مباحث مدیریت شهری باعث شد تمرکز کمتر شود؛ اما حزب ندای ایرانیان اولین تشکیلاتی بود که زیرشاخه محیط‌زیست را مطرح کرد، البته مسائل اجتماعی بی‌خطرتر از مسائل سیاسی نیستند و در هر زمینه‌ای خط قرمزها و نگرانی‌ها همیشه وجود دارد و در اینجا گاهی مبحثی به عنوان شکستن قبح مطرح می‌شود و اجازه ورود به هر موضوعی داده نمی‌شود، گاهی مستقیماً گفته نمی‌شود اما از رفتن به سراغ کار منع می‌شوی و اجازه پرداختن به آن داده نمی‌شود، در حالی که گاهی برخی مسائل و مباحثی داریم که به آن نمی‌پردازیم اما در پشت‌صحنه به آن پرداخته می‌شود.
فارس: اقدامات اجتماعی به طور خاص در سه سال اخیر با توجه به شرایط اقتصادی و نگرانی‌هایی که در بین مردم بود، یا مواردی مثل سیل و زلزله که مصداق آن در این مدت وجود داشت، کمیته‌های حزب ندا در این موارد چه بررسی و پیگیری داشتند؟
کیهانی: در همان مقطع که فضاسازی انجام شد، برخی احزاب شفاف و علنی‌تر فعالیت کردند ولی ما به جد چون برخی استان‌ها مثل خوزستان و گلستان از اعضای فعال خود حزب ندا بودند، با دستور دبیر کل کمیته‌هایی تشکیل و به صورت زیرپوستی کمک‌هایی را دریافت کردیم حتی مانند بسیاری از افراد خودمان ورود نکردیم و تمام کمک‌های نقدی را به سمت هلال‌احمر هدایت کردیم، به دلیل حجم بالای کارهای تبلیغاتی که در این موارد انجام می‌شود، به دنبال مانور تبلیغاتی هم نرفتیم.
معتقدم بخش زیادی از مردم سیاست زده شدند، جلسات حزبی که در تشکیلات مختلف گرفته می‌شود باعث اذیت شدن مردم می‌شود، حتی خود احزاب در مقابل پاسخگویی به مردم دچار سختی می‌شوند زیرا چه در شرایط اصلاح‌طلب و چه اصولگرا هر کدام در زمان عرضه خود اجتماع را داشتند و به راحتی گزک‌های لازم را به دست رقبا داده‌اند و مقداری گریزان هستند.
برخی افراد تشکیلاتی دیگر علاقه به فعالیت در بخش سیاسی ندارند و در قالب‌های دیگر مثل هنر در حزب مشغول به فعالیت می‌شوند، زبان ما در حزب ندا زیان سیاسی صرف نبوده و برخی افراد عضو شده با اینکه بینش سیاسی دارند اما نگاه اجتماعی، فرهنگی یا هنری دارند و فعالیت مرتبط با نگاه خود را دنبال می‌کنند.
فارس: به جز صادق خرازی چه شخصیت‌هایی به دایره نگاه حزب ندا نزدیک هستند؟
کیهانی: چهرههای شاخص ما عموماً از جوانان نسل دوم هستند و الان در شوراهای شهر و بعضاً در مجلس حضور دارند؛ قائل به برخی نظرات و رفتارهای دوگانه گذشته نیستیم برای خودمان حرف و ایده داریم.کاملاً تشکیلات‌محور هستیم در دو سالی که عضو شورای مرکزی تهران بودم، بسیاری از اوقات مجید فراهانی یا صادق خرازی- دبیرکل یا رئیس شورای مرکزی- با مسأله ای موافق بودند اما رد می‌شد، یا در شعبه اصفهان در سال اول حزب توسط جمعی که خودم شخصاً معرفی کرده بودم، تصمیمی گرفته شد که برخلاف نظرم مصوب شد و با وجود اینکه ناراحت شدم اما به نظر جمع احترام گذاشتم.
فارس: عملکرد حزب ندا تا امروز بیشتر فرد محور بوده است یا تشکیلات محور؟ و رابطه‌اش با جریان‌ها چگونه است؟
کیهانی: تشکیلات اولویت اول است، در جریان اصلاحات سعی کردیم و تا امروز در چارچوب این جریان حرکت کردیم اما جایی که مشکلی با جریان داشتیم از حق و حقوقمان عبور کردیم، کما اینکه در انتخابات مجلس از حق و حقوق و گزینه خودمان گذر کردیم، چون برخی افراد با حزب ندا موضع داشتند فرد مورد نظر که گزینه حزبی نبود و تصور می‌شد نیروی خوب و موفقی خواهد بود را در لیست قرار ندادند که به زعم افراد بسیاری بعداً به اشتباهشان اقرار کردند اما حزب ندا به خاطر اصلاحات سکوت علیرغم ناراحتی سکوت و با تشکیلات همراهی کرد.
فارس: رویکردهای شعبه حزب ندا در اصفهان راجع به قوای کشور چگونه است، از ریاست قوه قضاییه شروع می‌کنیم، چقدر رویکردهای جدید قوه قضاییه را مربوط به تلاش حجت‌الاسلام رئیسی می‌دانید و چقدر فکر می‌کنید رویکرد مثبت یا غلطی بوده است؟
کیهانی: اگر باز هم به انتخابات برگردم بین گزینه‌های موجود انتخاب من حجت‌الاسلام رئیسی نخواهد بود، و باز هم انتخاب من جهانگیری است و چون می‌دانستیم شاید جهانگیری تا پایان نماند در شرایط آن زمان باز هم انتخابم حسن روحانی بود، با وجود اینکه نقدهایی که به وی دارم هنوز سر جای خود هست.
رئیسی برای ریاست جمهوری مناسب نمی‌دیدم و مناظره‌ها هم این موضوع را نشان می‌داد، اما در منصب جدید حرکت خوبی را شروع کرده و باید به نگاه بدبینانه‌ای که برخی سیاسیون دارند در حد حرکات ظاهری نباشد که معتقدم ظاهری نیست؛ تا امروز خوب جلو آمده اما انتظار دارم از کارهای صرفاً تبلیغاتی بپرهیزد و این حرکت اگر قرار است به این شکل ادامه پیدا کند فقط به یک طیف و جناح خاص پرداخته نشود.
تا امروز هم بسیاری از دم‌کلفت‌ها خوب پایین کشیده‌اند اما مبارزه با اصحاب زر و زور و تزویر و دارای قدرت بسیار سخت است، چون کسی که با هر گرایشی به خیلی موارد آلوده شد وقتی طعم شیرین خیلی چیزها را چشید می‌تواند شعار بدهد اما نمی‌تواند عمیقاً معتقد باشد و افرادی که ادعای می‌کنند کم نیستند اما هیچ‌کدام از آن‌هایی که مدافع حرم بودند معتقدم هیچگاه این طعم شیرین را نچشیدند، کما اینکه در دوران هشت سال مقدس همینطور بود، چراکه اگر طعم شیرین این پول‌ها زیر زبان کسی رفت دیگر نمی‌تواند در باطن اینطور عمیق معتقد باشی. رئیس قوه قضاییه باید انگشت اتهامات آتی را از خود با تیزهوشی بردارد. مثلاً آیا اینکه ما در استان‌ها یک پرونده را با دستور حل کنیم بهتر است یا اینکه فرآیند رسیدگی به همه پرونده‌ها اصلاح شود.
فارس: مجلس فعلی و عملکرد آن در حوزه نظارت را چطور ارزیابی می‌کنید؟
کیهانی: گفته می‌شود مجلس عصاره فضائل ملت است، اما ما واقعاً مجلس‌های ضعیفی داریم، البته مجلس فعلی بهتر از قبلی است، مجلس هفتم خیلی بد بود، طیف حداد و توکلی عامل سرنوشت بد احمدی‌نژاد شدند با مطرح و مصوب کردن طرح تثبیت قیمت‌ها در مجلس، با اینکه این را هدیه مجلس اصولگرا مطرح کرده بودند اما در واقع رئیس‌جمهور وقت تحت‌فشار قرار گرفت و به ناگهان دلار ۸۰۰ تومانی به ۳ هزار تومان رسید.
وجود چنین مجلسی بهتر از مجلس قبلی است، وظیفه نظارتی را انجام نمی‌دهد ولی به نسبت قبل بهتر شده هرچند باز هم ضعیف هستند، مجلسی که بخواهد صحبت کند نگران چهار سال بعد و تأییدیه شورای نگهبان باشد که مجلس نیست، من برای صادقی بیشتر ارزش قائل هستم تا فردی که از همین الان نگران اثبات خود به شورای نگهبان است، البته در اینکه نباید خارج از ضوابط نظام حرف بزنند و خط قرمز منافع ملی باشد حرفی نیست، اما اوضاع کشور خیلی خراب‌تر از آن چیزی است که فکر می‌کنیم.
مشکل ما این است که بسیاری از افراد خوی اشرافی گری به خود گرفته‌اند، بخشی از افراد هم خوی اشرافی گری گرفته‌اند و هم در سبقت هستند، اگر شرایط فردی بعد از اتمام دوره کاری خود با قبل از آن از زمین تا آسمان فرق کرد آیا می‌توان مطمئن بود که از شرایط عادی استفاده کرده است، اگر به ناگهان در زندگی شخصی هر مسؤولی تحول بزرگی ایجاد شد یک جای کار می‌لنگد، زمانی می‌شود نماینده مجلس نظارت داشته باشد که بر روی او نظارت شود مشکل نظام ما همین است که با دله‌دزدها برخورد می‌کند.
هم مجلس در بحث نظارت ضعیف عمل می‌کند وهم نظارت دقیقی بر همان نماینده مجلس وجود ندارد، اگر بر روی خود نماینده نظارت باشد می‌تواند بر جامعه نظارت کند، اگر نظارت شود ورود و خروج نماینده هم مشخص است و برای تصویب یک قانون خاص در مجلس قابل‌فروش نمی‌شود.
فارس: با توجه به وضعیت فعلی کشور جمع‌بندی نگاه شما راجع به عملکرد دولت یازدهم و دوازدهم چیست؟
کیهانی: مهم‌ترین نقد به دولت در حوزه به کارگیری نیروهای انسانی پیر و خسته است، البته در سیاست خارجی جوانمردانه نیست که برخی جریان‌های اصولگرا اینکه رئیس‌جمهور آمریکا قواعد بازی و برجام را برهم می‌زدند و شرایط خاص تحریم‌ها را فقط گردن دولت می‌اندازند.
وقتی در دولت تصمیم گرفته می‌شود که برجام امضا شود، و در یک فرآیند دموکراتیک برجام به مجلس فرستاده و به قانون تبدیل می‌شود درست است که شاید شخص اول مملکت شخصاً رضایت نداشته باشد اما خود را ذیل قانون می‌داند و آن را می‌پذیرد. قطعاً نقد هست و وقت‌کشی‌های زیادی صورت گرفته اما اکنون به گفته تمام کارشناسان ما بدترین شرایط اقتصادی بعد از انقلاب را داریم؛ شخص اول مملکت با وجود نقدهای عمیقی که دارند اما کامل از دولت حمایت می‌کند. اگر طرف مقابل ما به برجام پایبند بود شرایط اقتصادی ما به این حد نمی‌رسید، تحریم‌ها کمر مردم را خم کرده است اما تا امروز خوب مقاومت شده است.
بخشی از کار را نیروهای برون‌مرزی انجام داده و حمایت می‌کنند، همه این‌ها قاطعانه با هم پیش می‌روند اما شاید ناهماهنگی و ناکوکی بین قسمت‌های مختلف ما هست که فکر می‌کنم رهبر انقلاب به این مسائل ورود کردند و دیگر از این گروه ارکستر یک صدا بیرون می‌آید و الان همه با هم کوک شده‌اند.
بخش عمده نقد به دولت شعارهایی است که در زمینه‌های داد که صرفاً انتخاباتی و جهت رأی‌آوری بود و در حد حیطه اختیاراتش نبود، نقد دیگر این است که دولت خود را از آدم‌هایی که انگشت اتهام به سمت آن‌ها هست مبری نمی‌کند اگر می‌داند فردی دچار خطا است باید خط خو د را جدا کند، اما در زمینه اخبار حسین فریدون برادر رئیس‌جمهور خوشحال هستم که واکنش خاصی در حد رئیس‌جمهور دولت قبلی رخ نداد، در بسیاری زمینه‌های اقتصادی نقدهایی هم وجود دارد که اگر رئیس‌جمهور به شعارهای که داده بود عمل کرده بود وضع کنونی بهتر بود، رفتارهای رئیس‌جمهور در دو دولت بسیار متفاوت بود چون دولت دوم دیگر نیاز به رأی ندارد.
فارس: ارزیابی شما از انتقادات اخیر کرباسچی نسبت به عارف، از کجا ناشی می‌شود؟
کیهانی: کرباسچی یک تکنوکرات با اصول خاص و مشخص است که چاشنی شجاعت، صراحت کلام و بیان دارد و نظرات خود را طبق آنچه فکر می‌کند بر زبان جاری می‌کند کرباسچی یک از صریح‌اللهجه‌ترین آدم‌ها است و بیشتر در زمان حال زندگی می‌کند و عارف اصلاح‌طلبی است که سعی می‌کند روابط خود با حاکمیت را حفظ کند و فردی آینده‌نگر و محافظه‌کار است، نقد به عارف در خصوص مجلس خیلی زیاد است و انتظار از او بیشتر از این است که وقتی به این نتیجه می‌رسد نمی‌توان رییس مجلس شد، اینطور هم سکوت کرد و به کناره رفت.
عارف سعی می‌کند معادلات خود با حاکمیت را حفظ کند؛ سرعت این دو با هم یکسان نیست و صراحت بیان آن‌ها یکی نیست. جایی ما خودمان هم به عارف و جایی هم به کرباسچی نقد داریم اما بحث انشقاق بین اصلاح‌طلبان نیست؛ لب کلام کرباسچی به عارف به نظرم این است که تکلیف خودت را مشخص کن.
فارس: عملکرد شورای هماهنگی جبهه اصلاحات بعد از انتخابات چطور ارزیابی می‌کنید؟
کیهانی: شورای هماهنگی امروز چند تا گروه هستند و بر اساس دلسوزی‌های خاصی که دارند وسواس به خرج می‌دهند که با شعارهایی که گاهی می‌دهیم همخوانی نداریم، به عنوان مثال بر اساس دلسوزی گفته می‌شود صلاح نمی‌دانیم که فلان گروه ورود کنند اما این کار با شعار دموکراسی و آزادی همخوانی ندارد، درنتیجه مقاومتی شکل می‌گیرد که انگشت اتهام به سمت آنان می‌رود.
فارس: آیا حرف شما به این معناست که اگر شورای هماهنگی کسی را تأیید نکرد، نباید به انتخابات ورود کند؟
کیهانی: من عملاً این را قبول ندارم، من جزو کسانی بودم که محکم ایستادم تا آن سه حزب بپیوند، نباید قصاص قبل از جنایت کرد. گاهی دلسوزی‌ها با روال و چارچوب دموکراتیک تناقض پیدا می‌کند، آئین‌نامه‌های داخلی داریم که احزابی که خود اعلام می‌کنند اصلاح‌طلب هستند را باید بپذیریم. دموکراسی یک بازی باز است که کمیت در آن مطرح است و این یکی از عیوب دموکراسی است و اگر کسی آن را پذیرفت باید به این موارد هم احترام بگذارد و ابزار آن را بپذیرد.
فارس: می‌توان گفت حزب ندا منتقد شورای هماهنگی اصلاحات است؟
کیهانی: حزب ندا در بسیاری از موارد شورای هماهنگی را نقد کرده است.
فارس: آیا به همین علت است که شما در مجلس بین نماینده‌های فعلی چهره شاخصی ندارید؟
کیهانی: در سال ۹۴ که تازه حزب ندا تشکیل شده بود، هر حزبی برای تأسیس و شکل‌گیری باید حداقل هفت سال فعالیت داشته باشد، کار حزبی بسیار سخت است.
فارس: اما اعضای حزب ندای ایرانیان حداقل فعال اصلاح‌طلب به حساب می‌آمدند.
کیهانی: بله، با ما برای تشکیل حزب جدید اختلاف نظر داشتند چون موتور محرکه جبهه مشارکت در مجموعه اصلاحات و جوانان آن‌ها بودیم و می‌گفتند بیایید در یک قالب واحد فعالیت کنید اما بخشی از جوانان که موتور محرکه احزاب فعال در دوره اصلاحات بودند حزب ندای ایرانیان را تشکیل دادند، اما آن‌ها دوست‌های ما هستند در عین حال که نقدها سر جای خود هست.
فارس: فرآیند انتخاب لیست جبهه اصلاحات باید چطور باشد؟ رویه قبل باید اجرا شود؟
کیهانی: به نظرم باید بر اساس شایسته‌سالاری باشد، نمی‌تواند نباشد ولی یک جاهایی نیست، ما به عنوان جریان منتقد شناخته می‌شویم.
فارس: قبول دارید که دعوای درون خانوادگی را زود بیرون می‌ریزند؟
کیهانی: بله، چون خیلی شفاف هستیم و این را بد نمی‌دانیم، باید قضاوت شویم. امروز در دوران آرای مختلف قرار داریم، البته شخصاً قائل به علنی کردن دعوای درون خانوادگی به هر نحوی نیستم و طبیعی است که بخشی از آن علنی شود، در عین حال که باید بزرگان سعه‌صدر بستری داشته باشند و بپذیرند که نسل دیگری هم آمده‌اند، آرا متفاوت شده است و دیگر قرار نیست یک نفر برای همه دستور بدهد، اینجا حزب است نه حاکمیت یا یک اداره. فکر می‌کنید که فرآیند بسته شدن لیست شورا ساده بود؟ اگر مقاومت‌هایی در درون شکل نمی‌گرفت نصف لیست متغیر بود.
فارس: و آیا این اتفاق در تهران نیفتاد؟
کیهانی: لیست مجلس و شورای تهران که خوب بسته نشد و اعتقاد دارم اصفهان در هر گرایش در یک جاهایی پخته‌تر عمل کرده، شورای هماهنگی جبهه اصلاحات باید ظرفیت خود را بالاتر ببرد و سعه‌صدر بیشتری داشته باشد، خطاهایی هم بعضی اعضای ادوار گذشته کردند اما طرفین باید یکدیگر را ببخشند، این سعه‌صدر در نظام، بین احزاب کشور و بین اصولگرا و اصلاح‌طلب هم کم است، دین ما همه این‌ها را مشخص کرده است.
فارس: برخی از تندروهای اصلاحات نسبت به عملکرد صادق خرازی نقد وارد می‌کنند و می‌گویند او به دلیل نسبت خویشاوندی با رهبر معظم انقلاب منطبق با درخواست تند آن‌ها عمل نکرده؟ نظرتان چیست؟
کیهانی: صادق خرازی همیشه بین دو جناح واسط بوده است و به نظام جمهوری اسلام معتقد است، اما یک جاهایی این نسبت خانوادگی تأثیر داشت، حتی شایعاتی مطرح شد که می‌خواهند در دو طرف جناح بسازند که بعداً با مجوزهایی که به احزاب دیگر داده شد این ادعا پاک شد.
ما در حزب ندا تکلیف خود را تعیین کرده‌ایم و نمی‌توانیم یک جنبش باشیم اگر پذیرفته‌ایم که در چهارچوب این نظام فعالیت کنیم نمی‌توانیم برخلاف آن رفتار کنیم، اگر چارچوب را پذیرفتیم باید این ابزار را هم پذیرفت، در کنار آن نقد و اعتراضمان را هم داریم؛ اما اگر نمی‌خواهیم مجوزی را بگیریم و در قالب آن کاری غیر از چهارچوب انجام بدهیم، اپوزیسیون نیستیم و نمی‌خواهیم باشیم.
ما به سمت کارهای سلبی و نفی رفتیم و مدل جایگزین نداریم، ما در حزب ندا خود را در داخل نظام تعریف کرده‌ایم و در انتخابات کاندیدا داشته باشیم لیست ارائه می‌کنیم و اگر نداشته باشیم فقط در انتخابات شرکت می‌کنیم و این به معنی تعیین و تکلیف کردن برای رأی دادن یا ندادن آحاد مردم نیست، انتخابات یک حق است و هر کس از آن استفاده نکند از حق خود انتخاب نکرده است و اگر لیستی هم ارائه نکرده‌ایم به فردی با نزدیک‌ترین آراء رأی بدهیم و از حق خود استفاده کنم.
فارس: شرایط کشور و نتیجه انتخابات را چطور می‌بینید؟
کیهانی: شرایط کشور امسال شرایط خاصی است، این مشکل دولت فعلی نیست همه نظام درگیر آن است و همه یک صدا حرف می‌زنند، شرایط را سخت می‌بینم و نمی‌توانیم از الان پیش‌بینی کنیم که چه اتفاقی خواهد افتاد.
باید مردم ترغیب شوند که ملی فکر کنند و منطقه‌ای عمل کنند، باید مردم را به این سمت ترویج کنیم که مطالبه‌گر شوند و طوری بار بیاوریم که از نماینده‌های خود پرسند چه کردید؟ کارنامه عمل خود را بدهید، باید سراغ احزابی که از آن‌ها حمایت کرده‌اند بروند.
فارس: این اتفاق نمی‌افتد، احزاب بعد از رأی آوردن کاندیدای مورد نظر ساکت می‌شوند، صدای مردم حزب‌ها هستند اما چند حزب شناسنامه‌دار دارای مجوز از وزارت کشور نسبت به نماینده‌های در مجلس و دولت مطالبه گری کردند؟
کیهانی: حداقل ما در حزب ندا مطالبه گر هستیم و حداقل چندین بار در طول ایام سال جلسه گذاشتیم، با نماینده‌ها مطالبه می‌کنیم و بعضاً درخواست‌های خود را از طریق آن‌ها به کمسیون مربوطه رسانده تا به صورت قانونی درآید، ما چون چیزی برای از دست دادن نداریم مطالبه می‌کنیم، ریش ما به ریش قدرت بند نیست، ما در داخل جبهه اصلاحات راحت حرفمان را می‌زنیم، سعی می‌کنیم خام عمل نکنیم و دعوای خانگی را به بیرون بکشیم که تا جایی که بشود نمی‌کشیم اما مطالبه گری خود را داریم، نمایندگان خود را صدا می‌زنیم و قطع به یقین پشت سر نمایندگانی که در این چهار سال خوب عمل نکردند نمی‌ایستیم، حتی به زعم اینکه یک کرسی را از دست بدهیم. اگر این اتفاق در جناح‌های مختلف بیفتد نمی‌توانند از نردبان مردم بالا بروند.
رسانه‌ها باید روی مطالبات به حق مردم به گرایش‌های مختلف تریبون بدهند تا ارتباط‌ها بیشتر شود، با آدم‌های مختلف صحبت کنند، حرف‌ها بازتاب داده شود، آدم‌ها وقتی حرف بزنند در عمل بیشتر دقت می‌کنند، باید در مجلس نماینده‌های ملی وارد شوند و بحث قومیتی نباشد، کشور ما در مباحث ملی بسیار تهدید می‌شود تا این چارچوب از هم بپاشد بنابراین باید روی نزدیکی و وفاق کار کنیم.
فارس: چه برنامه‌ای برای ارائه لیست انتخابات مجلس شورای اسلامی امسال دارید؟
کیهانی: یک لیست ابتدائی در حزب تهیه شده که قابلیت تغییر دارد، هنوز با آن‌ها صحبت نشده، برخی زودتر اعلام آمادگی کردند و در حال فکر کردن هستیم.
فارس: با ورود دستگاه‌های دولتی مانند استانداری برای ساخت خانه احزاب در استان موافق هستید و این عمل را چطور ارزیابی می‌کنید؟ ساخت خانه احزاب آن‌ها را وامدار جایی نمی‌کند و منجر به ایجاد انتظار و توقعی نخواهد شد؟
کیهانی: بسیاری از احزاب شاید تمکن مالی برای اجاره یک دفتر را هم نداشته باشند، مثل وجود یک مجتمع مطبوعاتی برای رسانه‌ها برای احزاب هم می‌توانند یک خانه احزاب بسازند، این کار دولت است و دولت‌ها باید کمک کنند، حداقل یک مکان برای تشکیل جلسات داشته باشند، البته به شرطی که دولت در کار احزاب دخالت نکند خانه احزاب می‌تواند به محلی برای تبادل آرا و افکار آدم‌های مختلف تبدیل شود.
احزاب در بسیاری از مواقع مشکل گفت‌وگو و دیالوگ دارند، جایی باید باشد که احزاب باهم سر یک میز بنشینند و به یک توافق و مدل برسند هرچه افراد بهم نزدیک شوند احترام هم بیشتر حفظ می‌شود، خط قرمزها کمتر رد می‌شود و نظام ایمن‌تر می‌شود، نتایج انتخابات را هم راحت‌تر می‌پذیرند.
چهل سال خانه احزاب نداشتیم، دو سال داشته باشیم ببینیم چه می‌شود، دولت باید به تشکیل خانه احزاب کمک کند و خود را کنار بکشد و احزاب با همکاری و همفکری هم به یک مدل برای اداره برسند، چطور دولت برای روزنامه‌ها یارانه می‌دهد چرا برای احزاب یارانه نمی‌دهد، اگر احزاب دارای یک بنیه ابتدایی مالی باشند دستشان جلوی خیلی‌ها دراز نمی‌شود، دولت باید بابت جلسات و کنگره‌هایی که تشکیل می‌دهند نمره بدهد بر اساس فعالیت و عملکرد آن‌ها یارانه بدهد تابه فرهنگ تحزب در کشور کمک کند، این کمک باید به نسبت امتیازدهی و نمره آن‌ها باشد و بر آن‌ها نظارت کند.