دیپلماسی در خدمت اقتصاد شهری

دیپلماسی رسمی همگام با تحولات جهانی شدن درعرصه فروملی و فراملی رو به سوی دیپلماسی عمومی و دیپلماسی های موازی ای چون دیپلماسی شهری آورده است و از سطح صرفاً دولت- ملت‌های رسمی به سمت بازیگران غیردولتی حرکت کرده و در گستره جهان محلی شدن، اقدام به ایجاد روابط دوجانبه و چندجانبه کرده است. این تحول، وضعیت جدیدی را در روابط بین‌الملل ایجاد کرده و فرصت‌های متقابلی را پیش روی بازیگران دولتی و غیردولتی به یکسان نهاده است.از مزیت‌های دیپلماسی عمومی به ویژه دیپلماسی‌شهری در زمینه همکاری‌های بین‌المللی شهرها در قالب خواهرخواندگی و همکاری‌های چندجانبه با عضویت و فعالیت در نهاد‌ها و سازمان‌‌های بین‌المللی در حوزه مدیریت شهری و ایجاد ارتباط میان گروه‌های مردمی، این است که سازمان‌های مردم نهاد در چارچوب پیمان نامه‌های مردم نهاد در وجوه مختلف تحقق و ضمانت اجرای مفاد آن را از طریق نهاد های عمومی غیردولتی و شبه‌دولتی فراهم می‌کند. دولت‌ها بهره برداری از ظرفیت‌های دیپلماسی شهری و خواهرخواندگی شهرها را درک کرده‌اند تا از دستاوردهای گسترده آن در حوزه‌های مختلف فرهنگی، هنری، علمی، ورزشی، اقتصادی، صنعتی، گردشگری، صلح و امنیت و حتی مناسبات سیاسی بین دولت‌ها در راستای منافع و توسعه ملی بهره مند شوند.امروزه در جهان در حال شهری شدن، توجه به گردشگری شهری در ابعاد مختلف همچون فرهنگی، اقتصادی و سیاسی از اهمیت بالایی برخوردار است و یکی از ابزارهای مطرح در توسعه گردشگری شهری توجه به دیپلماسی شهری است. رشد و توسعه صنعت گردشگری و استفاده از آن در قالب یکی از اقدامات رایج اقتصادی از سمت کشورهای توسعه یافته و در حال توسعه و رقابت میان مناطق عمده گردشگری در جهت جذب گردشگران، موجب شده دست‌اندرکاران این حوزه در دنیا به عوامل مختلفی همچون افزایش و جلب رضایت گردشگران و بالا بردن کیفیت تجربه گردشگری، تلاش در جهت حفظ منافع کشورهای میزبان، فراهم کردن تسهیلات روادید و سفر آسان میان شهرها از جمله شهرهای خواهرخوانده و... در جهت افزایش درآمدهای حاصل از فعالیت های گردشگری توجه کنند که برای محقق شدن این اهداف، دیپلماسی شهری در جایگاه یکی از ابزارهای اساسی در جهت رشد اقتصادی محسوب می‌شود.

خروجی مزایای اقتصادی این اقدامات را می توان به سه دسته تقسیم کرد:

تاثیرات مثبت گردشگری: درآمدهایی که به صورت مستقیم به‌واسطه حضور و افزایش گردشگران و هزینه های جاری آنها حاصل می‌شود. برای مثال اقامت در هتل‌ها و مسافرخانه‌ها و خریدهای آنان و هزینه‌های مختلفی که گردشگران در اماکن تفریحی پرداخت می‌کنند.

اثرات مثبت در زمینه کارآفرینی و جذب سرمایه: برپایی و تشکیل نمایشگاه‌ها و بازارچه‌های عرضه محصولات و صنایع دستی و سوغات شهری توسط بخش خصوصی و نهادها و گروه های مختلف دولتی و نیمه دولتی، در جهت برقراری فضایی برای گردهم آمدن فعالان اقتصادی و تلاش در جهت صادرات تولیدات و محصولات مختلف که اساساً می‌توان گفت این فضا اثر مثبتی برای کارآفرینان و صنعتگران به همراه دارد و این اثر می‌تواند به صورت استفاده از ظرفیت های شهرهای خواهرخونده باشد، مثلاً برگزاری نمایشگاه های دائمی و افزایش تعامل اتاق‌های بازرگانی شهرهای خواهرخوانده با شهراصفهان.

معرفی سرمایه‌های نمادین: دیپلماسی شهری می‌تواند شرایطی را به‌وجود بیاورد تا سرمایه های علمی و فرهنگی و تاریخی شهر اصفهان بتوانند دربستر مناسبی تبدیل به سرمایه‌های نمادینی بشوند که در سطح بین‌المللی نیز شناخته شده و توجه به دیپلماسی شهروندی نیز در قالب مکمل دیپلماسی شهری در جهت بهره‌گیری از وجود سرمایه‌های نمادین مورد استفاده قرار گیرد که این امر در بلند مدت می‌تواند به شکل غیرمستقیم موجب درآمدزایی برای شهر اصفهان شود.توجه به گردشگری نه تنها می تواند در قالب یک منبع درآمدی نوین برای شهر اصفهان مورد توجه قرار گیرد، بلکه شهر اصفهان را در جایگاه یک شهر نمونه در حوزه دیپلماسی شهری معرفی می‌کند.با این حال زیرساخت های موجود در شهر اصفهان فاصله فراوانی با استانداردهای بین‌‌المللی همچون شهرهای آلمان، اسپانیا و مالزی که مقصد های مناسبی برای گردشگری هستند، دارند. لذا بخش خصوصی با همراهی بخش های دولتی همانند میراث فرهنگی و شهرداری اصفهان (توسعه همکاری با شهرهای خواهرخوانده در جهت انتقال تکنولوژی‌ها و استفاده از تجربیات آنها در مناسب‌سازی اماکن تاریخی) می توانند با بهبود شرایط موجود باعث تبدیل شدن اصفهان در قالب مقصد مناسب گردشگری شود.